Niedawne badania naukowe dostarczają nowych i istotnych informacji na temat potencjalnego zastosowania liraglutydu w leczeniu zaburzeń związanych z używaniem alkoholu (AUD). Liraglutyd, znany jako agonista receptora GLP-1, jest już wykorzystywany w leczeniu cukrzycy i otyłości, jednak jego potencjalne korzyści w kontekście AUD były dotąd mniej znane. Badanie przeprowadzone na podstawie szwedzkich rejestrów medycznych rzuca nowe światło na możliwość wykorzystania tej substancji w praktyce klinicznej.
Metodologia badania i dobór uczestników
Badanie opierało się na analizie danych z ogólnokrajowych rejestrów elektronicznych w Szwecji, obejmujących okres od 2006 do 2021 roku. Do badania włączono osoby zdiagnozowane z AUD, co pozwoliło na utworzenie kohorty liczącej 227 886 osób w wieku od 16 do 65 lat. Wykorzystano metodę PRE2DUP do określenia okresów stosowania leków, a głównym obiektem zainteresowania były agoniści GLP-1, w tym liraglutyd i semaglutyd.
Wyniki dotyczące ryzyka hospitalizacji
Wyniki badania wskazują, że stosowanie liraglutydu wiązało się z istotnym zmniejszeniem ryzyka hospitalizacji z powodu AUD oraz innych zaburzeń związanych z używaniem substancji (SUD). W szczególności, stosowanie liraglutydu wiązało się z drugim najniższym ryzykiem hospitalizacji z powodu AUD (aHR, 0.72) oraz SUD (aHR, 0.78). Dla porównania, tradycyjne leki stosowane w leczeniu AUD, takie jak naltrekson, nie wykazały tak znaczącego wpływu na ryzyko hospitalizacji.
Analiza ryzyka hospitalizacji z powodów somatycznych i prób samobójczych
Badanie wykazało również, że liraglutyd może zmniejszać ryzyko hospitalizacji z powodów somatycznych (aHR, 0.79). Co ciekawe, chociaż stosowanie GLP-1 agonistów nie wykazało istotnego wpływu na ryzyko prób samobójczych, wyniki sugerują potencjalne korzyści w tym zakresie. Jednakże, leki stosowane w leczeniu AUD generalnie zwiększały ryzyko prób samobójczych, co podkreśla potrzebę dalszych badań w tym obszarze.
Interpretacja wyników i potencjalne zastosowania kliniczne
Badanie dostarcza istotnych dowodów na to, że liraglutyd i semaglutyd mogą mieć zastosowanie w leczeniu AUD. Mechanizm działania tych leków, związany z receptorami GLP-1, może wpływać na szlaki związane z uzależnieniami, co sugeruje ich potencjalne zastosowanie w leczeniu różnych form uzależnień. Należy jednak pamiętać, że badanie to ma charakter obserwacyjny, co oznacza, że nie można wyciągać wniosków przyczynowo-skutkowych.
Wnioski i przyszłe kierunki badań
Wyniki tego badania sugerują, że liraglutyd może być obiecującym lekiem w leczeniu zaburzeń związanych z używaniem alkoholu, jednak konieczne są dalsze badania kliniczne, aby potwierdzić te obserwacje. Randomizowane badania kliniczne są niezbędne, aby określić, czy liraglutyd i inne GLP-1 agoniści mogą stać się skutecznymi narzędziami w walce z AUD i SUD.
Bibliografia
Lähteenvuo Markku, Tiihonen Jari, Solismaa Anssi, Tanskanen Antti, Mittendorfer-Rutz Ellenor and Taipale Heidi. Repurposing Semaglutide and Liraglutide for Alcohol Use Disorder. JAMA Psychiatry , 116(8), 1990-1998. DOI: https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2024.3599.